E-TUYS
1.
E-TUYS Nedir?
E-TUYS yatırım teşvik belgesi başvurusu, uygulamaları ve kapanış ile
yabancı sermaye işlemlerinin tamamının yürütüldüğü sistemdir. ETUYS, E TUYS
veya E-TUYS şeklinde kullanılmakta olup, Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı
Sermaye Sistemi anlamına gelir. Bu sistemde yalnızca yetkilendirilen kişiler
işlem yapabilir.
2. E-TUYS Yetkilendirme Nedir?
E-TUYS Yetkilendirme sistemde yatırımcı adına işlem yapılabilmesi için
bir gerçek kişiye yetki alınmasıdır. Yetkilendirme işlemi için şirketin KEP
(kayıtlı elektronik posta) adresi ve geçerli bir nitelikli elektronik
sertifikası (e-imza) bulunması gerekir. Yetkilendirme evraklarının KEP sistemi
üzerinden bakanlığa sunulmasının ardından yaklaşık 5 gün içerisinde firma
ekranı aktifleşmektedir. Ardından yatırım projesi hazırlanarak başvuru
yapılabilecektir.
3. E-TUYS Yetkilendirme Evrakları
Nelerdir?
E-TUYS Dilekçe: Yetkilendirme yapılması için gereken belgelerin
iletildiği dilekçedir.
E-TUYS Taahhütname: Yetkilendirilen kişi ve yatırımcının mevzuat
hükümlerine uygun hareket edeceğine dair taahhütnamedir.
Kullanıcı Yetkilendirme Formu: Yetkilendirilecek kişinin kimlik
bilgilerini içermektedir.
İmza Sirküleri: Yatırımcının yetki kullanım şeklini gösterir noter onaylı
imza sirküleri.
4. E-TUYS Yatırım Teşvik Uygulamaları
Nelerdir?
Yatırım Teşvik Belgesi: Yatırım teşvik belgesi başvurusu ve temin
edilmesi işlemleri tamamlanır.
Teşvik Uygulamaları: Yatırım teşvik belgesi ile ilgili tüm iş ve işlemler yapılır.
Destekler ve Teşvikler: Teşvik belgesi kapsamında bulunan tüm
teşviklerden yararlanma işlemleri yapılır.
Tamamlama Vizesi: Yatırım dönemi sonu ekspertiz ve yatırım tamamlama
vizesi işlemleri işlemleri yapılır.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ
1. Yatırım Teşvik Belgesi Nedir?
Yatırım Teşvik Belgesi ülkemizde yapılan yatırımlara uygulanan devlet yardımlarından faydalanmak için gerekli olan resmî belgedir. Yatırımcılar planladıkları yatırım projelerinin karakteristik özelliklerine göre birçok destekten yararlanır. Bu destekler makine teçhizat alımına uygulanan istisnalar, vergisel muafiyetler, istihdam destekleri, finansman yardımları ve yatırım yeri tahsisi gibi çok çeşitli mekanizmalardan oluşur.
2. Yatırım Teşvik Belgesini Kimler
Alabilir?
Yatırım Teşvik Belgesini yerli veya yabancı sermaye farkı olmaksızın tüm
özel sektör veya kamu gerçek ya da tüzel kişileri alabilir.
1. Yerli ve yabancı gerçek kişiler
2. Sermaye şirketleri
3. Şahıs işletmeleri
4. Dernek ve vakıflar
5. Kooperatifler
6. Meslek odaları
7. Kamu kurumları ve kamu niteliğini haiz meslek kuruluşları
8. Adi ortaklıklar
9. Belediyeler
10. Yabancı şirketlerin ülkemizdeki şubeleri
3. Desteklenen Yatırım Türleri Nelerdir?
Komple Yeni Yatırımlar: Bir işletmenin baştan sona tamamen yeni bir
tesis, proje veya işletme kurması anlamına gelir.
Tevsi Yatırımlar: Mevcut bir işletme veya tesisin genişletilmesi ya da
kapasitesinin artırılmasıdır.
Modernizasyon Yatırımları: Mevcut bir tesisin ya da işletmenin
teknolojik, donanımsal veya yapısal olarak güncellenmesi ve iyileştirilmesi
yatırımlarıdır.
Ürün Çeşitlendirme Yatırımları: İşletmenin mevcut ürün gamı içerisindeki
çeşitliliği artırmayı amaçlar.
Entegrasyon Yatırımları: Üretimi yapılan ürün ile bağlantılı diğer ürün
gruplarının da birleşik bir biçimde üretilir hale gelmesi için yapılan
yatırımlardır.
Tamamlama Yatırımları: Yarım kalmış bir projenin eksiklerini gidermek
için yapılan yatırımlardır.
Darboğaz Giderme Yatırımları: İşletme döneminde üretim sürecindeki darboğazlar tespit edilir. Darboğazlar, üretim süreci içerisinde toplam kaliteyi veya kapasitesi sınırlandıran işlemlerdir. Bu kısımlarda yatırım yapılması tüm yatırımın kapasitesinde iyileşme sağlar.
4. Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?
Yatırım Teşvik Belgesi, E-TUYS sistemi üzerinden yapılacak elektronik
başvuru ile alınır.
1. Yetkilendirme: E-TUYS Yetkilendirme yapılmalıdır. Bu yetki sayesinde
yatırımcı başvuru ekranları aktifleşecek ve yatırım projesi tanımlanarak
başvuru yapılabilecektir.
2. Firma Bilgileri Tanımlama: Yetki alınan firmanın E-TUYS sistemine tanımlanması
gerekir. Şirket evraklarıyla birlikte firmanın tüm tanımlayıcı bilgileri
sisteme kaydedilir.
3. Projelendirme: Yatırım projesi elektronik ortamda tüm detaylarıyla
hazırlanır. Künye bilgileri, makine ve teçhizat listeleri, ürün bilgisi, üretim
planı, yatırımın finansmanı gibi tüm detaylar doldurulur. Başvuru projesi
tamamlanır.
4. Başvuru ve Takip: Yatırım projesi ile ilgili tüm belgeler proje
dosyasına eklenerek e-imza ile başvuru yapılır. Bakanlık değerlendirmesi
neticesinde uygun bulunan projeler için Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenir.
5. Yatırım Teşvik Belgesi Başvuru
Evrakları Nelerdir?
Yatırım Teşvik Belgesi Başvuru Evrakları yatırım türü, yeri, destek
kapsamı, konusu gibi değişkenlere bağlıdır. Her koşulda gerekli belgelerin
miktarı ve türü değişiklik göstermektedir. Bununla birlikte bazı belgeler de
standart olarak tüm başvurular için talep edilmektedir.
1- Dilekçe
2- Beyan ve Taahhüt
3- Vergi Levhası
4- Türkiye Ticaret Sicili Gazeteleri
5- SGK Borcu Yoktur Yazısı
6- Çevresel Etki Değerlendirme Karar ve/veya Yazıları
7- Üretim Akış Şeması
8- İstihdam Dağılım Şemaları
9- Proje Tanıtım Dosyası
6. Yatırım Teşvik Belgesi Destek
Unsurları Nelerdir?
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında uygulanan destek unsurları yatırım
yerinin tahsis edilmesinden, makine-teçhizatın temine, bina-inşaat
harcamalarından, istihdam desteklerine kadar çok sayıda farklı amaçla
oluşturulmuş destek vardır. Güncel teşvik sistemi kapsamında uygulanan destek unsurları:
KDV İstisnası: Yerli üreticilerden temin edilecek makine ve teçhizat için
Katma Değer Vergisi ödenmeyecektir.
Gümrük Vergisi Muafiyeti: İthal edilecek makine ve teçhizat için gümrük
vergisi ödenmeyecektir.
Vergi İndirimi: Toplam yatırım tutarının belirli bir bölümünü kurumlar
vergisi veya gelir vergisinden düşme imkânı veren destektir.
SGK Primi İşveren Hissesi Desteği: Tüm bölgelerde 2 yıl ile 12 yıl
arasında değişen oranlarda uygulanır.
SGK Primi Desteği: Yalnızca 6. bölgede ve sadece 10 yıl süreyle
uygulanır.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği: Yalnızca 6 bölgede ve sadece 10 yıl
süreyle uygulanır.
Faiz Desteği: 1. ve 2. bölgelerde uygulanmaz. Diğer bölgelerde yerli ve
yabancı krediler için değişen oranlarda uygulanır.
Yatırım Yeri Tahsisi: Hazine arazileri üzerinde yatırımcı lehine yer
tahsisi yapılmak suretiyle uygulanır. 49 yıllığına uygun şartlarda geniş
yatırım arazilerinin kiralanmasına imkân sağlanır.
KDV İadesi: Stratejik yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılacak bina
inşaat harcamalarındaki Katma Değer Vergisinin mahsuplaşma yoluyla geri
alınmasına imkân tanınır.
7. Yatırım Teşvik Belgesi Destek Sorumlulukları
Nelerdir?
1. Yatırım Süresi: Yatırımcı belgede kayıtlı süre içerisinde yatırımı
tamamlamakla yükümlüdür. Bir defaya mahsus süre uzatımı yapılabilir. Toplam
süre içerisinde yatırım tamamlanmak durumundadır.
2. Asgari Sabit Yatırım Tutarı: Yatırımcılar bulundukları bölge ve
yatırım konusuna bağlı olarak belirlenmiş asgari sabit yatırım tutarını
sağlamak durumundadır.
3. İstihdam Taahhüdü: Yatırım yeri tahsisi destek unsuru ihtiva eden
belgeler kapsamında taahhüt edilen istihdam 5 yıl süreyle sağlanmalıdır.
4. Sektörel ve Bölgesel Şartlar: Yatırımcılar, sektör veya bölge ile
ilişkili mevzuattan kaynaklanan özel şartları yerine getirmekle yükümlüdür.
5.
Faaliyet Zorunluluğu: Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yatırım yerinde 5
yıl faaliyet zorunluluğu bulunur. Ayrıca, teşvikli makinelerin satışı veya
ihracı 5 yıl süreyle yasaktır.