6 Şubat Tarihli Depremler Nedeniyle Yatırım Teşvik Sistemi Kapsamında Alınan Tedbirler

6/2/2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremler nedeniyle yatırım teşvik uygulamaları alanında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından çeşitli tedbirler alınmış olup, düzenlemelerin içeriği şu şekildedir:

12/3/2023 tarihli ve 32130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11/3/2023 tarihli ve 134 sayılı “Olağanüstü Hal Kapsamında Bölgesel Kalkınma İle Yatırım Teşviklerine İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” kapsamında,

• 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen 17 il ve 1 ilçede (Adana, Adıyaman, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Elâzığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kayseri, Kilis, Malatya, Mardin, Niğde, Osmaniye, Şanlıurfa ve Tunceli illeri ile Sivas İli Gürün İlçesi) yapılmakta olan yatırımlardan;

➢ Genel teşvik uygulamaları kapsamında düzenlenen ve 6/2/2023 tarihi itibarıyla;

a) Yatırım süresi biten ve tamamlama vizesi yapılmamış yatırım teşvik belgeleri talep alınmaksızın,

b) Yatırım süresi devam eden yatırım teşvik belgeleri ise 12/3/2023 itibaren üç ay içinde talep edilmesi halinde, yatırım teşvik belgesindeki kayıt ve şartlar aranmaksızın mevcut haliyle,

➢ Bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik teşvik uygulamaları kapsamında düzenlenen ve 6/2/2023 tarihi itibarıyla tamamlama vizesi yapılmamış yatırım teşvik belgeleri, 12/3/2023 itibaren üç ay içinde talep edilmesi halinde, yatırım teşvik belgesinde kayıtlı desteklerin durdurulması ve yararlanılan desteklerin geri alınmaması suretiyle yatırım teşvik belgesindeki kayıt ve koşullar aranmaksızın mevcut haliyle tamamlanmış sayılacaktır.

15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” da yapılan değişiklikler ile;

• Bina-inşaat dayanıklılığını artırmaya yönelik olan vulkanize edilmiş kauçuktan taşıyıcı kolonlar ve transmisyon kolonları üretimine yönelik yatırımlar öncelikli yatırımlar kapsamına alınarak 5 inci bölge desteklerinden yararlandırılması sağlanmıştır.

• 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremlerden etkilenen 11 il ve 1 ilçede (Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesi) yapılmakta olan yatırımlar için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin süresi herhangi bir talep alınmaksızın üç yıl uzatılmıştır. Bu madde kapsamındaki süre uzatımı, 2012/3305 sayılı Karar’ın Geçici 14’üncü Maddesi ile deprem, salgın gibi doğal ve biyolojik afetler kapsamında iki yıla kadar sağlanan süre uzatımı hükmü ile birlikte uygulanabilecektir.

Bununla birlikte, yatırım teşvik belgesi süresi içerisinde, yatırımın finansmanında kullanılan kredilerin yeniden finansmana tabi tutulması, ilave bir kredi olarak değerlendirilmeyecektir.

5/4/2023 tarihli ve 32154 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4/4/2023 tarihli ve 7028 sayılı “Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar”ın 2 nci maddesi kapsamında yapılan düzenleme ile;

6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremlerden önemli ölçüde etkilendiği tespit edilen belirli il ve ilçelerde gerçekleştirilecek yatırımlara daha avantajlı destekler sunularak bölgedeki istihdam ve yatırım ortamının iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu düzenlemeden, asgari 1 milyon 500 bin TL tutarındaki;

• Yeni teşvik belgesi başvurusu kapsamında yapılacak olan yatırımlar,

• Mevcut yatırımlardaki gerek makine teçhizat yönünden gerekse de yapı yönünden hasarların yerine konulmasına yönelik yatırımlar,

• Yatırım süresi devam eden ve tamamlama vizesi yapılmamış yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlar yararlanabilecektir.

Düzenleme kapsamında, desteklenecek olan yatırım konuları Cazibe Merkezleri Programının halihazırdaki uygulamasına göre daha geniş tutulmuş olup, olumsuz etkilerin tüm yönleriyle ve hızla telafi edilmesi hedeflenmektedir. Buna göre, imalat sanayiinde (US 97:15-37 kodunda) yapılacak yatırımlarda belirli şartlar aranmayarak (2012/3305 sayılı Kararın Ek-4’ünde belirtilen kısıtlamalar) yatırım teşvik belgesi düzenlenebilecektir.

Öte yandan, hasar gören yatırımların yerine konulmasına yönelik yatırımlar, hasar gören bina[1]inşaat ve/veya makine-teçhizatın yerine konulmasına (yeniden inşa, yenileme, tamir) yönelik yatırımları kapsamakta olup, hasar gören binanın yeniden yapımına yönelik yatırımlar veya hasar gören makine ve teçhizatın tamiri veya yenisinin teminine yönelik yatırımlar teşvik belgesine bağlanabilecektir. Bu kapsamda, tamamlama vizesi yapılmış veya yatırım teşvik belgesi bulunmayan ve depremler nedeniyle hasar gören yatırımların yerine konulmasına yönelik yatırımlarda hasar yoğunluğuna göre kademeli biçimde değişen istihdam destekleri uygulaması getirilerek, söz konusu tesislerdeki deprem öncesi istihdamın da istihdam desteklerinden yararlanmasının önü açılmıştır.

Belirtilen yatırımlara yönelik uygulamada, tesisin hasar derecesine göre, SGK bildirimleri esas alınarak belirlenen 1/8/2022-31/1/2023 tarihleri arasında tespit edilen ortalama işçi sayısının belirli bir oranı yatırım teşvik belgesinde mevcut istihdam, belirli bir oranı ise ilave istihdam olarak yer alacak, böylece yatırımın tamamlanması halinde ilave istihdam için sigorta primi işveren ve işçi hissesi desteklerinden yararlanılabilecektir.

Düzenleme kapsamında yapılacak olan yerine koyma yatırımlarından orta hasarlı, az hasarlı ve hasarsız yatırımlara yönelik yatırımlarda, sigorta primi işveren ve işçi hissesi desteğinin toplamının toplam yatırım tutarına oranı yüzde 200 ile sınırlandırılmıştır. Yıkık, yıkılacak ve ağır hasarlı yatırımların yerine konulmasına yönelik yatırımlar ile kapsamdaki diğer yatırım türlerinde yapılacak yatırımlarda, istihdam desteklerinin tutar açısından üst sınırı bulunmamakta sadece yukarıda belirtilen süre sınırlamaları bulunmaktadır.

Basın açıklamasının tam metni için; https://www.sanayi.gov.tr/merkez-birimi/14a09761d390/duyurular/622023-tarihli-depremler-nedeniyle-yatirim-tesvik-sistemi-kapsaminda-alinan-tedbirler